YÖGEP KONUSU: Eğitimde yeni yaklaşımlar alternatif okul ve eğitim modelleri (Montessorie, Home Schooling, Reggio, Doğa Okulları, Uzaktan Eğitim, Khan Akedemisi, Okulsuz Eğitim, Ev Okulu))

EYLEM TÜRÜ: SEMİNER.

KATILIMCILAR: Hasankeyf İlçe Milli Eğitim Şubesi Rıdvan AY, Hasankeyf İmam Hatip Lisesi Okul Müdürü Aydın ÖZEN, Müdür Yardımcısı Mazlum KANDEMİR, İHL Meslek Öğretmeni İbrahim Çakır (4 KİŞİ). Toplantı sonrası alınan kararlar İHL Meslek Öğretmeni İbrahim Çakır  tarafından okulumuz öğretmenleriyle paylaşıldı.

EĞİTİMDE YENİ YAKLAŞIMLAR ALTERNATİF OKUL VE EĞİTİM MODELLERİ

Eğitim anlayışı yakın bir geçmişe kadar bilginin sabit, kesin ve değişmeyen bir değer olarak algılandığı, yüzeysel ansiklopedik bilgilerin öğretmen tarafından öğrenciye aktarıldığı, sözel ve sayısal zekâ olmak üzere iki yönlü zihinsel gelişmeyi hedefleyen bir geleneksel yaklaşım içinde veriliyordu. Geleneksel öğretim olarak adlandırılan bu yaklaşımda, öğretmene odaklı bir süreç izleniyor diğer taraftan öğrencilerin öğrenmedeki bireysel farklılıklarını göz ardı ediliyordu.

20. yüzyılın başlarından itibaren, değişen ve gelişen toplum ve dünya hayatının gereklerini karşılayabilmek için, sürekli öğrenme ve beceri geliştirme temeline dayalı bir eğitim anlayışı ortaya çıkmıştır. Bu anlayışın bir sonucu olarak da eğitim programında öğrencinin merkez olduğu ve her konunun ona göre düzenlenmesi gerektiği görüşü benimsenmiştir. Şekilcilikten, ezbercilikten, tekdüzelikten ve öğretmen merkezcilikten uzak bu anlayış, araştırmacı, öğrenmeyi öğrenen, sorgulayıcı, üretken ve yaratıcı öğrenciler yetiştirmeyi hedeflemektedir. Geleneksel öğretim anlayışının eksikliklerinin fark edilmesinin ardından eğitime bakışta köklü değişimler yaşanmış ve bunun sonucunda öğrenmeyi etkinleştirici yaklaşım, yöntem, strateji ve teknik arayışları hızlanmıştır.

Öğretmen yaşantıları ve etkinliği yerini öğrenci yaşantılarının ön plana alındığı öğrenci etkinliği merkezli bir sürece dönüşmektedir. Diğer taraftan, bireysel ve toplumsal gelişmenin sağlanması yanında yaşam boyu eğitimin önem kazanması gibi çabalarda bireysel anlamda öğrenme ve öğrencileri ön plana çıkartmaktadır.

Öğrenmenin doğasına verilen önem, pek çok yeni eğitim kuramını da beraberinde getirmiştir. Bu amaçla eğitim bilimciler tarafından yapılan çalışmalarda, "yaşam boyu aktif öğrenme", "problem çözme yeteneği" ve "derinlemesine düşünme" gibi olgular önem kazanmış, farklı öğrenme-öğretme modelleri ortaya çıkmıştır. Diğer bir ifadeyle öğrencilere bilgiyi bulmada, kullanmada, sistematik hale getirmede sahip oldukları ilgi, yetenek ve potansiyellerini kullanabilecekleri fırsatlar, ortamlar sunan bir eğitim anlayışı içine girilmiştir. Yeni eğitim anlayışında öğrenci aktif katılımcı, başarılı olma şansı olan birey olarak görülmektedir.

Bu kapsamda eğitimde aşağıdaki yeni öğrenme-öğretme yaklaşımlarından söz edilebilir:

1.  Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı

2.  Çoklu zeka yaklaşımı

 

3.  Proje tabanlı öğrenme yaklaşımı

4.  Probleme dayalı öğrenme yaklaşımı

5.  Beyin temelli öğrenme yaklaşımı

6.  İşbirliğine dayalı öğrenme

7.  Eleştirel düşünme öğretimi

8.  Yansıtıcı düşünme öğretimi

9.  Yaratıcı düşünme öğretimi

Alternatif okul ve eğitim modellerine bakıldığında ise tarihsel kaynaklarından günümüze kuramsal ve uygulayımsal düzlemde geçerlilik kazanmış modelleri şunlardır.

Rousseau'nın doğacı yaklaşımı, Tolstoy'un İasnaia Poliana okulu, Malaguzzi'nin Reggio Emilia girişimi, Montessori yöntemi,

Özgür okul, Ev okulu, Sudbury Valley okulları, Paulo Freire girişimi, Waldorf okulları.

Bu modeller içeriside ülkemiz eğitim hukuku ve mevzuatı alternatif eğitim modellerinden herhangi birini uygulamaya olanak veren bir esneklikte değildir. Yalnızca Montessori yönteminin okulöncesi eğitimde uygulama fırsatı bulabildiğini söyleyebiliriz.